วนอุทยานน้ำตกบ๋าหลวง

วนอุทยานน้ำตกบ๋าหลวง อยู่ในเขตป่าสงวนแห่งชาติป่าดงมูล มีเนื้อที่ 1,200 ไร่ ตั้งชื่อตาม "น้ำตกบ๋าหลวง" แต่เดิมชาวบ้านเรียกว่า "น้ำตกตาดโตน" เกิดจากลำห้วยยางซึ่งมีต้นกำเนิดจากภูเขาสวนกวาง ไหลผ่านลานหินทราย แล้วตกลงสู่พื้นล่างเกิดเป็นน้ำตกขนาดเล็ก สูงประมาณ 10 เมตร แล้วไหลลงสู่ห้วยบาตร ซึ่งเป็นลำห้วยที่แบ่งแนวเขตระหว่างจังหวัดขอนแก่นและกาฬสินธุ์ ก่อนจะไหลรวมกับแม่น้ำลำปาวต่อไป

บริเวณวนอุทยานน้ำตกบ๋าหลวงในสมัยก่อนเป็นป่าดงดิบ มีต้นไม้ใหญ่ปกคลุม ได้แก่ ตะเคียนทอง กระบาก ตะแบก พะยอม และ ยมหิน เป็นต้น โดยในปี พ.ศ. 2516 รัฐบาลได้เปิดให้สัมปทานทำไม้กระยาเลยในพื้นที่ป่าเขาสวนกวาง และราษฎรในพื้นที่ได้แผ้วถางป่าเสื่อมโทรมหลังการทำไม้สัมปทานเพื่อทำการเกษตร จึงทำให้เกิดการบุกรุกและครอบครองพื้นที่บริเวณนี้

ต่อมาราษฎรบ้านโคกล่ามและพื้นที่ใกล้เคียงได้ทำหนังสือถึงกรมป่าไม้เพื่อขอให้จัดตั้งเป็นวนอุทยาน เนื่องจากยังมีสภาพป่าที่สมบูรณ์ มีลานหิน และน้ำตกที่สวยงาม เหมาะแก่การพักผ่อน หย่อนใจ กรมป่าไม้จึงส่งเจ้าหน้าที่เข้าสำรวจและได้ประกาศจัดตั้ง เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 2526