วัดพระศรีรัตนมหาธาตุ ลพบุรี เป็นวัดเก่าแก่และมีชื่อเสียงแห่งหนึ่งของลพบุรี สร้างขึ้นตั้งแต่สมัยลพบุรียังเป็นเมืองละโว้ โดยได้มีการบูรณะซ่อมแซมเรื่อยมาจึงเป็นที่รวมของศิลปะหลากสมัยอันปรากฏอยู่ตามองค์ปรางค์และวิหารที่กระจายอยู่ในพื้นที่ราว 20 ไร่
ประวัติ นับแต่ก่อนกรุงศรีอยุธยา ตามเมืองสำคัญมักมีคติการสร้างวัดมหาธาตุไว้กลางเมืองเพื่อบรรจุพระบรมสารีริกธาตุ และเป็นที่จำพรรษาของพระสงฆ์ฝ่ายคามวาสี มีการสันนิษฐานกันว่า วัดนี้สร้างมาตั้งแแต่สมัยละโว้ และได้รับการบูรณะและสร้างศาสนสถานเพิ่มเติมมาโดยตลอดจนถึงสมัยอยุธยา
สิ่งที่่น่าสนใจ
ปรางค์ประธาน ตั้งโดดเด่นอยู่กลางวัด สันนิษฐานว่าสร้างขึ้นแทนสถูปเจดีย์ ซึ่งเคยเป็นประธานของวัดมาก่อน เชื่อว่าเป็นปรางค์แบบไทยองค์แรก ที่ได้รับคำชมจากนักประวัติศาสตร์ศิลป์ว่าเป็นปรางค์ที่มีลายปูนปั้นตามจุดต่างๆ ที่ควมได้ชม
วิหารเก้าห้อง มีขนาดยาวเก้าช่วงเสา นับเป็นวิหารที่ใหญ่โตมาก ปัจจุบันยังมีซากผนังแต่ละช่วงเสาเหลือให้เห็น