จังหวัดน่าน ดินแดนแห่งขุนเขา เป็น “ชุมชนคนต้นน้ำ” ที่เปรียบเสมือนสายใยแห่งชีวิต มีความสำคัญต่อวิถีชีวิตและความเป็นอยู่ของคนน่านมาแต่อดีต จากวิถีชีวิตที่งดงามและเรียบง่าย ความผูกพันกับสายน้ำน่านในอดีต จึงมีการแข่งเรือเพื่อเชื่อมความสามัคคีซึ่งจัดขึ้นเป็นประจำทุกๆ ปี เสน่ห์อย่างหนึ่งของเรือเมืองน่านที่พิเศษนอกจากรูปลักษณ์ของเรือที่มีความโดดเด่น คือ ลำตัวจะทำจากไม้ซุงทั้งท่อน มีหัวเรือทำเป็นรูปพญานาคราชแล้ว เรือทุกลำที่เข้าร่วมแข่งขันจะเป็นเรือที่เป็นสมบัติของชุมชน หรือหมู่บ้านคนเมืองน่าน กว่า ๑๐๐ หมู่บ้าน และมีจำนวนเรือแข่งกว่า ๒๐๐ ลำ นับได้ว่าจังหวัดน่านมีการอนุรักษ์เรือยาวได้เป็นอย่างดีและมีเรือยาวมากที่สุดในประเทศไทย
นายวิสูตร บัวชุม ผู้อำนวยการการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานแพร่ ซึ่งรับผิดชอบในการส่งเสริมและประสัมพันธ์การท่องเที่ยวของจังหวัดแพร่ น่าน และอุตรดิตถ์ กล่าวว่า งานประเพณีแข่งเรือจังหวัดน่าน ชิงถ้วยพระราชทานฯ ประจำปี ๒๕๕๔ จัดขึ้น ณ บริเวณเชิงสะพานพัฒนาภาคเหนือ อำเภอเมือง จังหวัดน่าน โดยนัดเปิดสนาม กำหนดจัดระหว่างวันที่ ๑๗-๑๘ กันยายน ๒๕๕๔ และ นัดปิดสนาม กำหนดจัดระหว่างวันที่ ๔-๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๔ โดยจัดขึ้นอย่างยิ่งใหญ่ แบ่งการแข่งขันออกเป็น ๓ ประเภท ประเภทเรือใหญ่ เรือกลาง เรือเล็ก ชิงถ้วยพระราชทานฯ ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดชฯ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ สยามมกุฎราชกุมาร สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และประเภทเรือสวยงาม ชิงถ้วยประทานฯ ของพระองค์เจ้าโสมสวลีพระวรราชาธินัดดามาตุ นอกจากนี้ยังมีการประกวดกองเชียร์ ชิงถ้วยประทานของพระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าพัชรกิติยาภาภายในงานจะมีการออกร้านอาหาร จำหน่ายสินค้าต่างๆ สินค้าพื้นเมือง สินค้า OTOP (ไม่มีการจำหน่ายสุรา และเครื่องดื่มของมึนเมา) อีกด้วย
การจัด งานประเพณีแข่งเรือจังหวัดน่าน ชิงถ้วยพระราชทานฯ ประจำปี ๒๕๕๔ นอกจากจะเป็นการรักษาสืบทอดประเพณีการแข่งเรือของจังหวัดน่าน ซึ่งเป็นประเพณีที่มีเอกลักษณ์โดดเด่นให้คงอยู่แล้ว ในปัจจุบันประเพณีแข่งเรือดังกล่าวยังมีการพัฒนารูปแบบการแข่งขันให้สอดคล้องกับการท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรมท้องถิ่นเป็นเสน่ห์อีกอย่างหนึ่งที่ดึงดูดให้นักท่องเที่ยวเดินทางมายังจังหวัดน่าน เป็นจำนวนมาก
นอกจากงานประเพณีแข่งเรือจังหวัดน่าน นัดเปิดสนาม และนัดปิดสนามแล้ว ยังมีการแข่งเรือในหลายๆ อำเภอ ในจังหวัดน่าน อาทิ งานประเพณีแข่งเรือ “นัดเปิดสนามปลอดเหล้า-เบียร์ อ.ท่าวังผา” กำหนดจัดวันที่ ๔ กันยายน ๒๕๕๔ งานประเพณีแข่งเรือ “อำเภอท่าวังผาชิงถ้วยพระราชทานฯ” กำหนดจัดวันที่ ๒๔-๒๕ กันยายน ๒๕๕๔ งานประเพณีแข่งเรือบ้านเจดีย์ ต.ดู่ใต้ กำหนดจัดวันที่ ๑-๒ ตุลาคม ๒๕๕๔ งานประเพณีแข่งเรือ “อำเภอเวียงสา” กำหนดจัดวันที่ ๑๑-๑๒ ตุลาคม ๒๕๕๔ และงานประเพณีแข่งเรือตักบาตรเทโวโรหณะ อ.ท่าวังผา กำหนดจัดวันที่ ๑๓ ตุลาคม ๒๕๕๔
ข้อมูลและรูปภาพจาก tatnewsthai.org