ความสำคัญของเขาแผงม้า
พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติป่าเขาภูหลวง (เขาแผงม้า) แปลงปลูกป่ารหัส 52 ตำบลวังน้ำเขียว อำเภอวังน้ำเขียว จังหวัดนครราชสีมา มีเนื้อที่รวม 11,250 ไร่ สภาพพื้นที่เป็นภูเขาสูงชันเป็นเทือกยาว มีรูปลักษณ์เมื่อมองดูไกลๆ คล้ายสันคอม้า ชาวบ้านจึงมักเรียกว่า เขาแผงม้า มีสภาพเป็นเ ขาหัวโล้น เนื่องจากผ่านการสัมปทานไม ของบริษัทเอกชนในอดีต รวมทั้งการเข้าใช้ประโยชน์ จับจองที่ทำกิน ทำให้ผืนป่าที่อุดม สมบูรณ์เสื่อมสภาพลง ไม่หลงเหลือไม้ยืนต้นขนาดใหญ มีเพียงหญ้าคาปกคลุม และในฤดูแล้งจะเกิด ไฟป่าขึ้นเสมอ ชาวบ้านจึงมักเรียกว่า ภูเขาไฟ
ในอดีต เขาแผงม้า เป็นป่าที่มีความอุดมสมบูรณ์ เป็นป่าผืนเดียวกับ ผืนป่าดงพญาไฟ ที่ทอดยาวมาจาก จังหวัดสระบุรี ด้วยลักษณะทางกายภาพที่เป็นเขาสูงชันและทำเลที่ตั้งซึ่งอยู่ติดกับ อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ทางด้านทิศตะวันออกเฉียงเหนือ และอยู่ทางทิศ ตะวันออกของ อุทยานแห่งชาติทับลาน ประกอบกับเป็น แหล่งกำเนิดของแม่น้ำมูล คือ มีลำห้วยย่อยถึง 6 สาย ได้แก่ คลองหนึ่ง คลองบง คลองอีแผ่ว คลองทุเรียน คลองเสมา คลองทราย ซึ่งเป็นที่ตั้งของชุมชน 23 หมู่บ้าน ในเขตตำบลวังน้ำเขียว ตำบลวังหม ี ตำบลระเริง ไหลรวมกัน เป็นลำน้ำลำพระเพลิง แล้วจึงไหลลงสู่แม่น้ำมูล อันเป็นสายน้ำสำคัญ ที่หล่อเลี้ยง ชุมชนภาคอีสานตอนใต้ ทำให้เขาแผงม้า เป็นพื้นที่ป่าต้นน้ำชั้น 1 A และเป็นป่าอนุรักษ์ ตามมติคณะรัฐมนตรี ในปี พ.ศ. 2535
นอกจากจะเป็นแหล่งต้นน้ำลำธาร พื้นที่ป่าสงวนแห่งชาติเขาภูหลวง ในอดีตยังเป็น แหล่งอาศัยและหากินของสัตว์ป่านานาชนิด เช่น ไก่ป่า หมูป่า เม่น หมี หมาไน ชะมด อีเห็น กระทิง ฯลฯ รวมเป็นความหลากหลายของพรรณพืชและพันธุ์สัตว์ ในพื้นที่แห่งนี้
ที่พัก
